Raporti: Mediat online në shtim, por nuk kanë gazetarë në terren

Ndërsa numri i mediave online është rritur ndjeshëm, shumica e tyre i marrin lajmet të gatshme pasi nuk kanë gazetarë në terren. Vetëm një numër i vogël mediash bëjnë transparencë me pronësinë dhe prodhojnë lajme origjinale. Mediat online përbëjnë pjesën më të madhe të peizazhit mediatik, duke zënë 53.49% të totalit të mediave në Shqipëri.

Sipas një raporti monitorues të Këshillit Shqiptar të Medias për hartëzimin e mediave online në vend, ka një qasje në rritje për mediat e specializuara apo të tematizuara në fusha të caktuara sikurse në kulturë, sport apo ekonomi.

“Kategoritë e tjera si Media Lokale Online, Media e Shkruar dhe Online, Media e OJQ-ve dhe Agreguesi i Mediave Online përfaqësojnë secila rreth 3-9% të peizazhit mediatik. Kategori të tilla si Media Publike, Radio dhe Media Online, TV Ndërkombëtare dhe Media Online, dhe Media Online, pjesë e një grupi mediatik secila përbëjnë më pak se 2.5% të totalit të mediave”,-thuhet në raportin monitorues.

Ky monitorim është kryer për periudhën nëntor 2023 deri në qershor 2024 dhe ka si qëllim të vëzhgojë situatën e medias online, sikurse llojin e mediave, pronësinë, regjistrimin e tyre dhe kushtet e punës në redaksitë online.

Janë rreth 700 deri në 900 portale online që funksionojnë, mirëpo është e vështirë të gjesh një studim që mund të mbështesë këtë pretendim, thekson raporti.

Sa i përkon transparencës në mediat online, sipas raportit ka boshllëqe në bërjen publike të pronësisë së tyre apo personelit, si dhe autorësinë në artikujt e publikuar.

”Ndërsa informacioni i kontaktit dhe adresat fizike janë mesatarisht të disponueshme, ekziston nevoja për praktika të përmirësuara të transparencës në të gjitha llojet e mediave. Anëtarësimi në organet vetërregulluese si AME mund të ndikojë pozitivisht në transparencë, duke theksuar rëndësinë e kornizave rregullatore në promovimin e llogaridhënies dhe besimit në media“,- thuhet në raport.

Sipas raportit, mediat që janë në llojin e organizatave joqeveritare priren të jenë shumë më transparente në lidhje me kontaktet, pronësinë dhe detajet e stafit, “duke reflektuar përkushtimin e tyre ndaj llogaridhënies dhe besueshmërisë”.

Ndërsa sa i takon angazhimit të ndjekësve në materialet e shpërndara nga mediat online vihet re se ata janë zgjatim i televizioneve që kanë angazhimin më të lartë nga audienca.

Sipas raportit, kjo mund të vijë për shkak të njohjes dhe konsolidimit të markave.

Raportimi nga terreni 

Sipas raportit shumica e mediave online nuk kanë gazetarë në terren.

“Ata mbështeten në burime dytësore. Ky trend tregon një boshllëk të mundshëm në raportimin origjinal dhe gazetarinë investigative”,-thekson raporti.

Situatë kjo e ndryshme për organizatat mediatike online si dhe ato print.

“Ata kanë më shumë gjasa të dërgojnë gazetarë, duke demonstruar një angazhim më të fortë për mbledhjen e lajmeve origjinale dhe sigurimin e informacionit të dorës së parë”.

Në mediat online, sipas raportit, vihet re se ka një mungesë të hiperlinqeve që ndihmojnë në transparencën e lajmeve dhe lejimin e lexuesve për të verifikuar informacionin.

“Kjo mospërputhje tregon nevojën për praktika më të mira etike në gazetarinë dixhitale.”

Kjo mungese sjell edhe problemin e të drejtës së autorit.

“…shpesh përfshin përdorimin e paautorizuar të përmbajtjes pa njohjen e duhur të burimit origjinal. Gjithashtu, rritja e përdorimit të hiperlidhjeve dhe citimeve të duhura është thelbësore për përmirësimin e transparencës dhe llogaridhënies në peizazhin mediatik”.

Në këtë drejtim, sipas raportit organizatat mediatike i respektojnë më shumë këto praktika etike.

“…duke përdorur si citate ashtu edhe hiperlidhje në mënyrë të vazhdueshme. Kjo sugjeron një angazhim të fortë ndaj transparencës dhe njohjes së burimeve origjinale”.